Depresja – choroba, którą można skutecznie leczyć
Depresja to jedno z najczęściej występujących zaburzeń psychicznych. Choć może przybierać różne formy i nasilenie, łączy je jedno: znacząco wpływa na jakość życia i funkcjonowanie osoby, która jej doświadcza. To coś znacznie więcej niż chwilowy smutek – depresja jest poważnym stanem, który wymaga uwagi i odpowiedniego leczenia. Dobrą wiadomością jest to, że w większości przypadków można ją skutecznie leczyć.
Poznaj Naszą Ofertę
W „Poznaj Siebie” terapia uzależnień opiera się na uwzględnieniu wszystkich aspektów życia osoby uzależnionej. Nasze metody opieramy na najnowszych badaniach i sprawdzonych praktykach leczenia, dbając o bezpieczeństwo, komfort i realne wsparcie każdego pacjenta.
Czym jest depresja?
Depresja należy do grupy zaburzeń nastroju. Jej objawy koncentrują się wokół przewlekłego obniżenia nastroju, utraty zainteresowań, braku energii, drażliwości i trudności w odczuwaniu przyjemności. Osobom dotkniętym depresją często towarzyszą zaburzenia snu, apetytu i koncentracji. Pojawia się też uczucie bezwartościowości, poczucie winy, a w cięższych przypadkach – myśli samobójcze.
Zaburzenie to może być samodzielnym problemem, ale bardzo często współwystępuje z innymi trudnościami – w tym z uzależnieniami. W przypadku depresji alkoholowej, aż 90% przypadków stanowi konsekwencję nadużywania alkoholu, a tylko 10% poprzedza rozwój uzależnienia.
Skąd bierze się depresja?
Nie istnieje jedna, jasno określona przyczyna depresji. Jej powstawanie związane jest z wieloma czynnikami, które można podzielić na biologiczne i psychologiczne.
Do biologicznych należą m.in.:
- predyspozycje genetyczne,
- choroby somatyczne (np. problemy hormonalne),
- zaburzenia pracy neuroprzekaźników: serotoniny, dopaminy, noradrenaliny.
Czynniki psychologiczne to np.:
- trudne wydarzenia życiowe, takie jak strata bliskiej osoby, rozwód czy utrata pracy,
- określone cechy osobowości (np. wysoki poziom neurotyczności),
- długotrwały stres i obciążenia emocjonalne.
Depresję mogą również wywołać niektóre leki, używki i substancje psychoaktywne.
Stopnie nasilenia depresji
Depresja może mieć różne nasilenie – od łagodnej, utrudniającej codzienne funkcjonowanie, po ciężką, całkowicie je uniemożliwiającą. W niektórych przypadkach osoba potrafi przez długi czas ukrywać swoje cierpienie, funkcjonując pozornie „normalnie”.
Ciężka depresja może objawiać się:
- urojeniami (np. przekonaniem o nieuleczalnej chorobie),
- omamami słuchowymi (np. głosami nakłaniającymi do samobójstwa),
- osłupieniem depresyjnym (zahamowaniem ruchowym, wycofaniem z kontaktu z otoczeniem).
Typy depresji
Depresja nie zawsze wygląda tak samo. Może przyjmować różne formy, m.in.:
- Depresja endogenna – ma podłoże biologiczne, często występuje rodzinnie, zwykle wymaga farmakoterapii.
- Depresja reaktywna – pojawia się w reakcji na trudne wydarzenia, np. stratę, rozwód.
- Dystymia – przewlekła forma depresji o łagodniejszym przebiegu, utrzymująca się latami.
- Depresja poporodowa – wywołana zmianami hormonalnymi po porodzie, dotyka 10–15% kobiet.
- Depresja sezonowa – występuje głównie w okresie jesienno-zimowym, gdy brakuje światła słonecznego.
- Depresja agitowana – związana z silnym napięciem, lękiem, drażliwością i ryzykiem samobójstwa.
- Choroba afektywna dwubiegunowa – obejmuje cykle depresji i manii, wymaga specjalistycznego leczenia.
- Osłupienie depresyjne – jeden z najcięższych stanów, wymagający hospitalizacji i intensywnego leczenia.
Objawy depresji
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wyróżnia 10 głównych objawów depresji. Trzy z nich są objawami wiodącymi:
- Przewlekłe obniżenie nastroju,
- Utrata zainteresowań i zdolności do odczuwania radości,
- Spadek energii i motywacji.
Pozostałe objawy to m.in.:
- niska samoocena,
- poczucie winy,
- zaburzenia snu i apetytu,
- spowolnienie psychoruchowe lub pobudzenie,
- trudności z koncentracją,
- myśli samobójcze.
Jak wygląda leczenie depresji?
Terapia depresji zależy od jej nasilenia i przyczyny. W lżejszych przypadkach pomocna jest terapia ambulatoryjna (np. psychoterapia w gabinecie). Gdy występują objawy psychotyczne lub ryzyko samobójstwa – konieczna jest hospitalizacja na oddziale psychiatrycznym.
Skuteczne leczenie depresji często obejmuje kilka równoległych działań:
- Farmakoterapia – najczęściej stosuje się leki z grupy SSRI lub SNRI, które regulują poziom neuroprzekaźników w mózgu.
- Psychoterapia – pomaga zmieniać negatywne schematy myślenia i zachowania.
- Terapia interpersonalna – skupia się na poprawie relacji i rozwiązywaniu konfliktów.
- Psychoedukacja – dostarcza wiedzy o depresji i wspiera aktywny udział w leczeniu.
- Modyfikacja stylu życia – regularny sen, zdrowa dieta, aktywność fizyczna i redukcja stresu wspierają proces zdrowienia.
Depresja i uzależnienia – leczenie dwutorowe
W przypadku depresji towarzyszącej uzależnieniu (np. alkoholowemu), leczenie musi obejmować jednocześnie obie te trudności. Nieleczona depresja może prowadzić do nawrotu nałogu, a aktywne uzależnienie uniemożliwia skuteczne leczenie depresji. Z tego powodu konieczne jest holistyczne podejście, które uwzględnia psychoterapię, farmakoterapię i wsparcie w trzeźwieniu.
W Ośrodku Terapii Uzależnień „Poznaj Siebie” w Koleczkowie oferujemy profesjonalną pomoc osobom zmagającym się z depresją – także w kontekście współwystępujących uzależnień. Jeśli zauważasz u siebie lub bliskiej osoby objawy depresji – nie zwlekaj. Im szybciej rozpocznie się leczenie, tym większa szansa na pełne wyzdrowienie i powrót do satysfakcjonującego życia.
